Het programma in een notendop

In januari 2024 is de Omgevingswet in werking getreden. De focus ligt in 2024 daarom op nazorg. We monitoren, grijpen in waar nodig én borgen veranderingen in onze organisatie. Wat houdt dit in?

  • Doorontwikkelen van de VTH-taakuitvoering;
  • Ervaringen met de Omgevingswet delen en processen optimaliseren vanuit het regiobrede project Omgevingswet Zuid-Holland Zuid;
  • Evalueren van werkafspraken met opdrachtgevers. Als het nodig is, passen we deze aan;
  • Voorlichting aan bedrijven/adviesbureaus en collega’s helpen met vragen over de Omgevingswet (eerste hulp bij Omgevingswet).

Storymap
Wat is er veranderd in de milieuthema’s met de komst van de Omgevingswet? Bekijk de veranderingen per thema in deze storymap.

Praktische handvatten voor milieuthema's binnen het omgevingsplan

“Wat mag of moet ik opnemen in mijn omgevingsplan?” Op die vragen krijgen gemeenteambtenaren antwoord met de handreiking ‘Milieu en bouwen in het omgevingsplan’. Een document vol aandachtspunten en praktische handvatten voor beleidsmedewerkers, milieuspecialisten, gemeenteraadsleden en wethouders.

Uitgebreide handreiking

Een eerdere versie ging in op de thema’s geur, geluid, externe veiligheid, bodem en bouwen. Deze nieuwe handreiking is uitgebreid met twee thema’s: lichthinder en duurzaamheid. Daarmee is de titel ook gewijzigd.

De handreiking is samen met Omgevingsdienst Midden – en West-Brabant opgesteld en wordt gebruikt om snel inzicht te krijgen in een bepaald milieuthema. Maar ook als naslagwerk. De handreiking is een levend document. In 2024 actualiseerden we de handreiking en voegden we nieuwe hoofdstukken toe. Deze derde versie schreven we nadat de Omgevingswet in werking trad. We voerden een aantal correcties en wijzigingen in de regelgeving door.

Download de handreiking

Regionale samenwerking Omgevingswet Zuid-Holland Zuid

Om snel te kunnen schakelen bij de aanloopproblemen met de Omgevingswet en het DSO is het belangrijk om een netwerk te hebben en te behouden. Net als voorgaande jaren faciliteerde OZHZ de regionale samenwerking. We zitten de projectgroep voor én voeren het secretariaat van de stuurgroep.

Samenstelling stuur- en projectgroep
De samenstelling van de stuur- en projectgroep is in 2024 wel gewijzigd. Zo is de functie van programmamanager Omgevingswet bij veel gemeenten verdwenen; zij zijn in de projectgroep vervangen door andere collega’s. In de stuurgroep nemen nu vooral managers deel uit het ruimtelijk domein. Voorheen waren dit directeuren en gemeentesecretarissen. Deze managers zitten dichter op het proces van het opstellen van Omgevingsplannen. Dat is een belangrijke uitdaging de komende jaren voor iedere gemeente.

Verkennen van samenwerkingsopties 
Het belangrijkste agendapunt van afgelopen jaar? Het verkennen van samenwerkingsopties bij de milieuthema’s in het Omgevingsplan. De 10 gemeenten binnen onze regio gaan nauw samenwerken aan de voorbereiding van milieuregels in het omgevingsplan. OZHZ kreeg de opdracht om hiervoor regie te voeren én expertise te leveren.

”Gaat alles goed”-overleg
Om eventuele aanloopproblemen rondom het DSO snel het hoofd te kunnen bieden, is een wekelijks “gaat alles goed overleg”-geïntroduceerd. Dat is in de zomer een tweewekelijks overlegmoment geworden. Dit overleg was vooral bedoeld om “brandjes te blussen”. Inmiddels is ook een overleg opgestart om de samenwerkingsafspraken in de keten verder te verbeteren en te verfijnen. In 2025 wordt vanuit het regiobrede project weer een ketendag georganiseerd.

Succesvolle samenwerking rondom milieuleges

In mei overlegden vertegenwoordigers van bijna alle gemeenten uit de regio en OZHZ over de aanpassing van de legesverordening 2025 voor het onderdeel milieu. Samen proberen we de verschillen tussen de milieuleges zo klein mogelijk te houden. Tijdens deze sessie bespraken we het voorstel voor de eerste aanpassingen van milieuleges. De samenwerking is ontzettend waardevol.

Een gezamenlijk resultaat
Het belangrijkste resultaat van de bijeenkomst? We waren het eens over een eerste aanpassing van de milieuleges. Alle aanwezige gemeenten stonden erachter.

Vervolgtraject
De gemeenten voeren de afgesproken aanpassingen door in hun verordening voor 2025. Verder kijken we in 2025 – samen met de gemeenten in onze regio – welke aanpassingen voor 2026 nodig zijn.

Eerste hulp bij Omgevingswet

Tegelijk met de komst van de Omgevingswet zetten we intern een EHBO-team op: eerste hulp bij Omgevingswet. Dit team biedt hulp aan collega’s die met een vraagstuk zitten en er niet helemaal uitkomen. Het EHBO-team bestaat uit medewerkers van verschillende afdelingen, denk aan vergunningverleners, juristen óf integraal adviseurs.

Zij komen wekelijks bij elkaar en bespreken de ingebrachte vraagstukken. Van werkprocessen tot inhoudelijke vraagstukken en complexe vergunningen tot een vergunning die als maatwerk behandelt moet worden. Het team stelde ook een werkinstructie op voor verzoeken die (telefonisch) binnenkomen en welke collega deze het beste kan oppakken. EHBO dus!

Een geslaagde bedrijvenavond over de Omgevingswet

Eind augustus organiseerde het Programmateam Omgevingswet een bedrijvenavond voor het MKB in onze regio. De avond stond in het teken van de Omgevingswet en de veranderingen voor het aspect milieu. Want dat zijn er nogal wat! Met welke wetgeving hebben bedrijven nu te maken? Bent u alleen vergunningplichtig, of zijn er meld- en informatieplichten bijgekomen voor uw milieubelastende activiteiten? Hoe dient u een aanvraag of een melding in?

Een inspirerend programma; álles over de Omgevingswet
Op bovenstaande vragen speelden we in door een inspirerend programma. Na een openingswoord van de directeur van OZHZ, met daarin de oproep om als overheid en bedrijven elkaar op te zoeken en in gesprek te blijven, startten we de avond met het inhoudelijke deel. We doken in het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) om te zien welke milieubelastende activiteiten door het Rijk zijn aangewezen. Een bedrijf met een IPPC-installatie of andere milieubelastende installatie (AMI)? Dan blijven (bijna) alle activiteiten vergunningplichtig. Heeft u geen installatie? Dan kan er bij uw bedrijf een lappendeken ontstaan van verschillende vergunningplichten en meldplichten.

Het nieuwe Omgevingsloket
Er was ook aandacht voor het nieuwe Omgevingsloket. Zoals het indienen van een melding en het indienen van een aanvraag. De belangrijkste boodschap: het DSO is nog niet af en op sommige punten nog niet volledig. Het is dus belangrijk om als bedrijf ook naar het Bal te kijken om te zien aan welke plichten u moet voldoen. En we benadrukten: stel vragen als u er niet uitkomt! Wij kunnen als overheid niet meer in de achterkant van het Omgevingsloket, maar we kunnen een bedrijf wel op weg helpen om de juiste activiteit te melden of aan te vragen.

Blijf in gesprek
De Omgevingswet bracht veel vraagstukken met zich mee en van ‘eenvoudig beter’ is voor veel onderdelen nog geen sprake. Dit geldt voor zowel de overheid als voor bedrijven. Daarom is het belangrijk om elkaar op te blijven zoeken en in gesprek te gaan.

De verhalen die u niet wilt missen

Hoe bevielen de eerste 100 dagen Omgevingswet?

Hoe bevielen de eerste 100 dagen Omgevingswet?

Het valt voor inwoners en ondernemers niet mee om hun weg te vinden in het nieuwe Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO), vinden drie OZHZ-ers. De Omgevingswet is alweer 100 dagen van kracht. Een wet die ervoor moest zorgen dat er meer ruimte en vertrouwen kwam voor de samenleving. En bovenal: dat het geheel van regels eenvoudiger zou worden.

5 minuten

Lees het verhaal
Mag het licht uit?

Mag het licht uit?

Anja draait zich zuchtend voor de zoveelste keer om in bed. Ze trekt de dekens over haar hoofd, want het licht langs de gordijnen houdt haar wakker. Misschien moet ze morgen eens zo’n slaapmasker kopen, want zonder duisternis kan ze de slaap niet vatten. Of misschien de gemeente eens bellen? Want sinds dat nieuwe bedrijf intrek heeft genomen aan de overkant is het goed mis.

5 minuten

Lees het verhaal
Weet jij wat je allemaal kan met het omgevingsplan?

Weet jij wat je allemaal kan met het omgevingsplan?

Je hebt een prachtig nieuw meubel besteld. Je weet zeker dat je huis er compleet van opfleurt. Maar je moet nog even wachten tot hij wordt bezorgd. Na een paar weken word je ongeduldig en je waagt er een e-mail aan: waar blijft mijn meubel? Sorry, zo luidt het antwoord, leveringsproblemen. Over vier weken komt ‘ie echt, beloofd!

8 minuten

Lees het verhaal

Storymap 'Veranderingen in Milieuthema's door de Omgevingswet'

Eerder ontwikkelden we de storymap. Dit digitale document beschrijft alle veranderingen in de milieuthema’s door de invoering van de Omgevingswet, die per 1 januari 2024 inging. Zo informeren we de gemeenten over de belangrijkste wijzigingen.

Belangrijkste wijzigingen en nieuwe wettelijke verplichtingen
Door de komst van de Omgevingswet is voor veel milieuthema’s, onder andere voor geluid en externe veiligheid, veel veranderd. In de storymap is per milieuthema een samenvatting van de belangrijkste wijzigingen en de nieuwe wettelijke verplichtingen opgenomen. Ook namen we voor bijna elk thema een link op naar een verdiepingsdocument. In de verdiepingsdocumenten lichtten we de wijzingen en nieuwe wettelijke verplichtingen verder toe.

Een dynamisch document
De storymap is een dynamisch document en wordt continu bijgewerkt met nieuwe informatie. Alle wijzigingen die wij doorvoeren zijn direct zichtbaar voor de lezer. Een nieuwe link sturen na elke wijziging hoeft dus niet.

Themabijeenkomst Milieu in het Omgevingsplan

Op 18 april organiseerde de programmamanager Omgevingswet van Dordrecht een themabijeenkomst over milieu in het Omgevingsplan. Het doel van deze bijeenkomst? Kennis delen over de onderwerpen geluid en externe veiligheid in het Omgevingsplan voor collega’s van de gemeenten. Het samenwerken in de regio bij beleidsvoorbereiding op de milieuthema’s in het Omgevingsplan stond ook centraal.

Uitleg over het thema geluid
Wat is geluid nu precies? En wat doet dit met een mens? Wat zijn de verschillen tussen het toetsen aan de Wet geluidhinder/de Wet milieubeheer en het toetsen aan de Omgevingswet? Dát vertelde een collega uitbereid. Wat deze wijzigingen betekenen voor plannen en projecten als gemeente en waar je naar kunt kijken als je het geluid voor een nieuwe woonwijk beoordeelt, kwam ook aan bod. Maar ook welke beleidskeuzes gemeenten moeten maken in het Omgevingsplan.

Wil je meer weten over geluid en het Omgevingsplan? Bekijk ook de storymap Geluid in het Omgevingsplan (arcgis.com)

Uitleg over het thema externe veiligheid
Wat zijn de meest impactvolle veranderingen op het gebied van externe veiligheid? Niet alleen in het omgevingsplan moeten een hoop keuzes gemaakt worden voor externe veiligheid, maar ook in de Omgevingsvisie. Door ervaringen te delen werd heel duidelijk dat er voor omgevingsveiligheid lastige afwegingen gemaakt moeten worden. En als je een keuze hebt gemaakt, er toch extra problemen op kunnen duiken, zoals een ondergrondse buisleiding in een gebied waar je als gemeente nét geen risicovolle activiteiten wil. De gemeente is aan zet om al die keuzes zelf te maken en moet er rekening mee houden dat deze keuzes grote impact op andere milieuthema’s kan hebben.

Wil je meer weten over externe veiligheid? Bekijk de storymap Omgevingsveiligheid.

Samenwerken in de regio
Door verschillende regels in de omgevingsplannen kan er bij het ene bedrijf wel gehandhaafd worden en bij het andere bedrijf niet. Terwijl omwonenden van beide bedrijven overlast ervaren. Hoe leg je dat uit aan de omgeving? Aan de hand van de presentaties werd duidelijk dat je veel kennis nodig hebt voor de milieuonderwerpen in het Omgevingsplan. Het omgevingsplan aanpassen is dus zeker een uitdaging. Het kan veel helpen om te leren van de ervaringen van andere gemeenten en de ervaringen uit te wisselen.

Milieuthema’s in het omgevingsplan; een regionale aanpak

Een regionaal beleid op milieuthema’s. OZHZ werkt er samen met de gemeenten in regio Zuid-Holland Zuid aan. Zo worden regels gemaakt voor de omgevingsplannen. Dit jaar voor de thema’s bodem, externe veiligheid, geluid én lichthinder. Vanuit de kern- en platformgroepen externe veiligheid, geluid en lichthinder delen twee collega’s hun ervaringen:

Adviseur externe veiligheid, OZHZ
‘’In 2024 organiseerden wij twee platformsessies Externe Veiligheid voor de gemeenten in de regio. En praatten wij onze contactpersonen van de gemeenten bij over alle ontwikkelingen rondom Externe Veiligheid. Daarnaast werken we aan diverse casussen en presenteren wij specifieke onderwerpen die betrekking hebben op Externe Veiligheid in het Omgevingsplan. Tijdens de eerste platformsessies legden we de basis door alles over aandachtsgebieden, voorschriftengebieden én maatregelen te vertellen. En presenteerde Ronald het Externe Veiligheidsbeleid van de gemeente Dordrecht. De focus? Het delen van kennis en leren van elkaar.

Beleidsmedewerker ruimtelijke ordening, gemeente Hoeksche Waard
‘’In 2024 nam ik namens de gemeente Hoeksche Waard deel aan een aantal platforms voor het maken van regionale milieuregels in het omgevingsplan. De ervaringen met de platforms en regionale samenwerking zijn zeer positief. Het integreren van de milieuregels in het omgevingsplan is een complexe en omvangrijke opgave. Dat we dit als regio samen kunnen oppakken, het werk zo kunnen verdelen en van elkaar kunnen leren helpt om het behapbaar te houden. De regionale samenwerking gaat ons de komende jaren zeker helpen het gemeentelijk omgevingsplan op te bouwen.’’

Uitgelichte stukken

Meer weten? Het programma Omgevingswet valt onder de Ontwikkelaanpak. Download de aanpak hieronder.

  • Ontwikkelaanpak OZHZ 2022-2025 2.9 MB Download