In een groot deel van de regio Zuid-Holland Zuid zit PFOA (C8) in de bodem. Bodemexperts van OZHZ coördineren veel bodemonderzoeken in de regio. Daarnaast houden wij toezicht op het zorgvuldig omgaan met PFOA-houdende grond in de regio. Daarvoor gelden strenge regels.
De stof PFOA is in het verleden jarenlang uitgestoten door DuPont / Chemours. Via de wind en de regen is de stof PFOA neergekomen in een breed gebied rond de fabriek en in de bodem gezakt. In juni 2018 werd een regionaal bodemonderzoek gepubliceerd. In de jaren daarna zijn er nog heel veel onderzoeken uitgevoerd in het kader van bijvoorbeeld grondverzet of nieuwbouw.
In de regio Zuid-Holland Zuid gelden speciale regels rondom PFOA-houdende grond voor iedereen die werkt met grond. Deze regels wijken af van de landelijke regels. Dat komt omdat er in delen van de regio Zuid-Holland Zuid veel meer PFOA in de grond zit dan ergens anders in Nederland.
In Nederland is het uitgangspunt dat je grond niet verder mag verontreinigen door er ‘viezere’ grond toe te passen. In dit geval betekent het: als je grond ergens anders brengt, moet het gehalte PFOA in deze grond vergelijkbaar of lager zijn dan de gehalten op de plek waar je het brengt. Door zorgvuldig om te gaan met PFOA-houdende grond, zorgen we ervoor dat de gehalten laag blijven waar ze laag waren en niet hoger worden waar ze al wat hoger zijn. Het goed opvolgen van de speciale regels is daarom belangrijk.
Sinds juni 2018 is een herziene handreiking van kracht. Deze geldt voor de hele regio Zuid-Holland Zuid. In een toelichting is ook omschreven hoe om te gaan met grond van buiten deze regio, die wordt toegepast binnen de regio Zuid-Holland Zuid.
In de handreiking kunnen aannemers met behulp van kaarten meer zicht krijgen op de te verwachten hoeveelheid PFOA en waar de vrijgekomen grond opnieuw gebruikt mag worden. Deze kaarten zijn vanaf nu ook interactief te bekijken:
Op 1 juli 2020 heeft het ministerie van I&W het geactualiseerde tijdelijke handelingskader voor hergebruik van PFAS* houdende grond gepubliceerd. In december 2021 is dat vervangen voor een definitief handelingskader (zie www.bodemplus.nl). Vooralsnog blijft in Zuid-Holland Zuid de herziene handreiking uit 2018 van kracht. Wel gelden er enkele uitzonderingen.
Bepaling over grond van buiten de regio vervalt
In de herziene handreiking was aangegeven dat grond van buiten de regio Zuid-Holland Zuid alleen in de regio kan worden toegepast als de herkomstgemeente een vergelijkbaar beleid ten aanzien van PFAS kent. Deze bepaling komt te vervallen. Immers met de komst van het tijdelijke handelingskader kent ook de rest van Nederland een in grote lijnen vergelijkbaar beleid als Zuid-Holland Zuid.
Voorwaarde hierbij is wel dat de gehalten aan PFAS in de toe te passen grond zowel voldoen aan de hergebruikswaarden uit de herziene handreiking, als aan de waarden uit het tijdelijke handelingskader (“de strengste geldt”).
Verplicht vanaf 1 november 2019: laat monsters analyseren op het brede PFAS-pakket
Daarnaast is het vanaf 1 november 2019 voor toepassingen van grond en baggerspecie in Zuid-Holland Zuid verplicht om het brede analysepakket PFAS van het ministerie van I&W te onderzoeken (zie www.bodemplus.nl). Dit houdt in dat analyses die na 31 oktober 2019 worden uitgevoerd, op het brede PFAS pakket moeten worden onderzocht. Hiermee sluiten wij aan bij het landelijk beleid. Bovendien blijkt dat de laboratoria hier inmiddels op zijn ingericht. Rapporten die hier niet aan voldoen keuren wij af.
In enkele gevallen is ook GenX-onderzoek verplicht
Het ministerie van I&W geeft aan dat GenX alleen hoeft te worden onderzocht als de onderzoekslocatie verdacht is voor GenX. Als we kijken naar de GenX-gehalten die voorkomen binnen Zuid-Holland Zuid, betekent dit dat in onze regio alleen in de zone van 2 kilometer rond het Chemoursterrein analyse op GenX hoeft plaats te vinden. Buiten dit gebied is geen GenX aangetoond boven de hergebruikswaarde uit de herziene handreiking (1 µg/kg).
* PFAS staat voor poly- en perfluoralkylstoffen. Dit zijn chemische stoffen die door de mens zijn gemaakt. Zij komen van nature niet in het milieu voor. Voorbeelden van PFAS zijn GenX, PFOA en PFOS. Lees meer over PFAS op de website van het RIVM.
Particulieren kunnen in principe kleine hoeveelheden grond direct wegbrengen. Dit kan bij de gebruikelijke locaties, zoals bij de gemeentewerf of milieustraat. Dit kan nagevraagd worden bij uw gemeente. Grotere hoeveelheden grond die per container of vrachtwagen worden afgevoerd mogen niet naar de milieustraat. Deze grond zal via de transporteur bij een grondbank worden ingeleverd.
Bedrijven waar veel gevaarlijke stoffen aanwezig zijn, vallen onder de werking van het Besluit Risico’s Zware Ongevallen (Brzo). Chemours en DuPont zijn Brzo-bedrijven. De DCMR Milieudienst Rijnmond is de organisatie die toezicht houdt op zulke bedrijven en gaat over de vergunningen. Dit in opdracht van de provincie Zuid-Holland. Meer over Chemours en DuPont is te lezen via DCMR.nl.
