Geluid door windturbines
Gaan ze windmolens bouwen vlakbij uw huis? Of heeft u windturbines in uw buurt? Sommige mensen hebben last van het geluid, of maken zich zorgen. Wat mag er nu wel, en niet? En is er wat aan te doen?
De Omgevingswet
Sinds de Omgevingswet in werking is getreden (op 1 januari 2024), staan de regels in het omgevingsplan van de gemeente. Hier zijn ook de regels op rijksniveau naar toe verhuisd. Dit heet ook wel de ‘bruidsschat’.
Let op: de gemeente kan het omgevingsplan en dus ook de bruidsschatregels wijzigen. De actuele regels van het omgevingsplan raadpleegt u via het Digitaal Stelsel Omgevingswet.
Hoe geluid wordt ervaren, is erg persoonlijk. Wat de een herrie vindt, valt een ander amper op. In Nederland zijn er geluidsregels. Die geven aan hoe hard het geluid mag zijn, uitgedrukt in decibellen (dB).
Hoeveel geluid mag een windmolen maken?
De geluidsnormen voor windturbines zijn te vinden in Artikel 3.14a van het Activiteitenbesluit:
- Overdag / Lden (Level day-evening-night): 47 dB
- In de nacht / Lnight: 41 dB
Geluid wordt ’s avonds of ’s nachts eerder als vervelend ervaren dan overdag, omdat het dan stiller is in de omgeving. Dan mag de turbine dus minder geluid maken: de geluidsnormen zijn lager.
Gemiddeld per jaar
De geluidsnormen zijn gebaseerd op het gemiddelde dB van een jaar. Het geluid mag dus op sommige momenten wat harder zijn, als het gemiddeld over een heel jaar maar niet meer is dan toegestaan. Dat geldt altijd, ook als het een heel windrijk jaar is geweest. Dit betekent ook dat we niet zomaar een eenmalige meting doen. We rekenen altijd met de jaargemiddelden.
Wind- en weersinvloeden
Met name het weer heeft veel invloed, denk aan verschillende windrichtingen en –snelheden. In Nederland komt de wind het vaakst uit het zuidwesten.
Meten is weten
Windmolens worden al voor plaatsing getest en onderzocht. Per type windmolen is bekend hoeveel geluid ze maken bij een bepaalde windsnelheid. Daarmee rekenen de windparken verder. Het windpark meet op en in iedere windturbine wat de windsnelheid is op dat moment. Dat gebeurt meestal iedere tien minuten, soms zelfs vaker. Zo kun je ook berekenen hoeveel geluid er bij woningen en in de omgeving is.
Ook zijn windparken verplicht om allerlei data te registreren en daarover jaarlijks te rapporteren. Wij beoordelen of de jaarrapportages goed zijn uitgevoerd en of het windpark zich aan alle regels houdt. Maken ze teveel geluid? Dan verplichten we het windpark om maatregelen te nemen.
Veel gestelde vragen
-
Hoe kan het geluidsniveau acceptabel zijn, terwijl ik ’s nachts overlast heb en in de zomer niet in mijn tuin kan zitten zonder de turbines te horen?
Het kan zijn dat u toch overlast ervaart van de windturbines, ook al voldoen zij aan de wettelijke normen. De geluidsnorm in Nederland is gericht op het voorkomen van hinder in huis met gesloten ramen. Hinder die u ervaart wanneer ramen of deuren geopend zijn of wanneer u in de tuin zit, hoort daar niet bij. De wet staat dus enige mate van geluid toe, windmolens mogen een mate van hinder veroorzaken.
-
Doet OZHZ ook zelf metingen bij windturbines?
OZHZ gaat niet zelf op pad voor geluidsmetingen. Een enkele geluidsmeting zegt namelijk niet zoveel. Het geluid van een windmolen kan per dag namelijk erg wisselen. Onder andere door de windsnelheid. Een windmolen mag soms meer geluid maken dan toegestaan. Het gaat erom dat zij gemiddeld over een heel jaar niet méér geluid maken dan toegestaan. Wel controleren onze geluidsexperts de uitgevoerde geluidsonderzoeken. Zijn ze goed uitgevoerd? Houden ze zich aan de regels? Is extra onderzoek nodig? Dat kunnen we zo goed beoordelen.
-
Ik heb last van slagschaduw van windturbines, hoe zit dat?
Ronddraaiende wieken van een windturbine werpen schaduw op de omgeving. Dat wordt ‘slagschaduw’ genoemd. Die schaduw reikt het verst als de zon laag staat (’s winters, ’s ochtends en ’s avonds). Bij een woning mag maximaal 20 minuten per dag en maximaal 17 keer per jaar slagschaduw zijn. Slagschaduw kan bijzonder hinderlijk zijn. De meeste windturbines zijn daarom zo ingesteld, dat de turbine automatisch stilgezet wordt als slagschuw optreedt.
Overlast?
Sommige omwonenden geven aan veel last te hebben van windturbines. In zo’n geval kunnen ze twee dingen doen:
- Overlast melden bij de eigenaar van het windpark
- Overlast melden bij onze wachtdienst / inspecteurs
Ons advies is om de overlast eerst bij het windpark te melden. Windparken proberen vrijwel altijd te kijken of klachten gemakkelijk te verhelpen zijn. In sommige situaties zijn windparen bereid om zelf extra maatregelen te nemen. Ook is de eigenaar verplicht regelmatig geluidsonderzoek te doen. Uw melding kan daarbij helpen.
U kunt ook altijd melding doen bij ons. Wij controleren of de windturbines niet meer geluid maken, dat doen we aan de hand van de jaarrapporten. Voldoen ze aan de regels? Dan kunnen wij niets betekenen. Maken ze teveel geluid? Dan verplichten wij het windpark maatregelen te nemen.
