Varend ontgassen
Soms kunt u langs de rivier een vreemde lucht ruiken. Dit kan komen doordat sommige schepen varend ontgassen. Misschien las u hier over in de krant of maakt u zich hier zorgen om. Wat is dit eigenlijk? Wat mag wel en wat mag niet? En wie ziet daarop toe?
Binnenvaartschepen vervoeren veel vloeibare ladingen, denk aan benzine of diesel. Na het lossen van deze lading blijft in de tank van het schip vaak nog de damp van deze stoffen hangen. Een schipper wil deze oude damp uit zijn tank hebben, voordat hij nieuwe lading ophaalt. Anders kan de damp zich mengen met de nieuwe lading. Daarom lozen veel schepen de damp tijdens het varen door de kleppen van de tank open te zetten. De damp gaat dan de lucht in. Het kan zijn dat u dit ruikt als u langs de rivier woont, loopt of fietst. Schepen kunnen ook bij speciale installaties op de wal hun tanks laten ontgassen, dan komt de damp niet in de lucht. Dat gebeurt lang niet altijd.
Overlast door varend ontgassen
Bij varend ontgassen kunnen stoffen in de lucht komen die schadelijk zijn voor de gezondheid. Door het ontgassen kunnen mensen deze stoffen inademen. Met name benzeen en benzeenhoudende verbindingen zijn bekende schadelijke stoffen, die onder andere voorkomen in benzine en diesel Daarbij geeft het ontgassen ook vaak een vervelende stank. Ook kunnen sommige stoffen bijdragen aan smog.
Werken aan een landelijk verbod
Naar verwachting gaat in 2021 of 2022 de eerste fase van het landelijk verbod in op het varend ontgassen. In 2024 moet het verbod volledig van kracht zijn. De provincie Zuid-Holland verbood al wel in 2015 het varend ontgassen van binnenvaartschepen in de eigen provincie. Deze stoffen vallen onder het verbod:
- Ruwe aardolie met meer dan 10% benzeen
- Aardoliedestillaten of aardolieproducten met meer dan 10% benzeen
- Brandstof voor straalvliegtuigen met meer dan 10% benzeen
- Brandbare vloeistoffen met meer dan 10% benzeen
- Vloeibare koolwaterstoffen met meer dan 10% benzeen
De meeste stoffen die nu onder het provinciale verbod vallen, worden in de eerste fase van het landelijke verbod ook verboden. Het landelijke verbod verplicht ook dat de binnenvaartschepen via de speciale installaties op de wal gaan ontgassen.
Daarnaast verbiedt Europese wet- en regelgeving nu al het varend ontgassen bij bruggen en sluizen en in dichtbevolkt gebied. Dit geldt niet alleen voor bovenstaande stoffen, maar voor alle stoffen. Wel is er nog discussie over wat nu wel geen dichtbevolkt gebied is.
Ontgassers aanpakken
Helaas is er nog veel te doen over het controleren op het varend ontgassen. Landelijk is er nog geen verbod en daarnaast is er de onduidelijk over wanneer een gebied ‘dichtbevolkt’. Daarbij hebben de omgevingsdiensten in Zuid-Holland geen schepen om op het water toezicht te houden. Dit alles maakt het daadwerkelijk aanpakken van de ontgassers in veel situaties moeilijk. Met het landelijke verbod straks, is de verwachting dat het varend ontgassen beter aangepakt kan worden.
Snuffelpalen langs de rivier
Op veel plekken langs de grote rivieren in Zuid-Holland staan snuffelpalen (de e-noses). Daarmee meten wij als omgevingsdiensten of de samenstelling in de lucht verandert, bijvoorbeeld door uitstoot van industrie of schepen. De snuffelpalen geven alleen (nog) niet aan of het om stoffen gaat die verboden zijn om varend te ontgassen. Daar vindt nog onderzoek naar plaats.
Heeft u zelf last van een vervelende lucht?
U kunt hier altijd melding van doen. Dat kan online of door te bellen naar 0888 333 555. Het doen van een melding helpt ons om een goed beeld te vormen van waar het varend ontgassen veel plaatsvindt. Het helpt als u snel nadat u stank ruikt direct belt, omdat schepen nu eenmaal doorvaren.
Daarnaast is het in sommige situaties wel direct duidelijk wat de situatie is, zoals bij het varend ontgassen bij een brug of in een stad. Zo kan door samenwerking met bijvoorbeeld Rijkswaterstaat of de Nationale dan wel Regionale Politie, het ontgassend schip aangesproken worden.