De zwaartekracht werkt 24/7, en wij dus (soms) ook’

Als je Big Rivers in Dordrecht wel ‘s bezoekt, komt dit je vast bekend voor. Van oorsprong is Big Rivers een rhythm & bluesfestival, maar tegenwoordig vind je er ook andere muziekgenres zoals rock. En dan kan het zomaar zijn, dat je daar gitarist Hans met zijn band Bat Influenzz op het podium spot. Wist je dat Hans een van onze inspecteurs bouwen is? Voorafgaand aan een event kun je hem dus ook klimmend en klauterend áchter de schermen van een festival vinden.

Wat doet hij daar precies? ‘Voor het plaatsen van tenten, decors, tribunes en podia vragen organisatoren van events – via een vergunning – toestemming aan de omgevingsdienst,’ zegt Hans. ‘Wij controleren of die tijdelijke bouwwerken – zoals wij dat noemen – inderdaad worden opgebouwd volgens de bouw- en tentboeken die onze adviseurs bouwconstructies hebben beoordeeld. Ballastblokken houden bijvoorbeeld een podium op z’n plek als het hard waait. Als gitarist weet ik hoe fijn het is om te kunnen vertrouwen op de ondergrond. Om zorgeloos een feestje te kunnen bouwen.’

‘Dordrecht is een bruisende cultuurstad; jaarlijks ontvangen wij zo’n 300 vergunningsaanvragen waarvan wij er ongeveer 50 toetsen aan de constructieve veiligheid voor evenementen. Denk aan Wantijpop en de Sinterklaasintocht’, vertelt Hüseyin. Hij is adviseur bouwconstructies bij de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid. Zijn collega Jan, ook adviseur bouwconstructies, herinnert zich het bezoek van de koninklijke familie tijdens Koningsdag 2015. ‘Speciaal was ook The Passion in maart 2019, één groot landelijk mediaspektakel. De constructie van alle bouwsels toetsen wij en soms rekenen wij deze na. De vergunninghouder moet aannemelijk maken dat de veiligheid gewaarborgd is. Het is onze zaak om te doorzien of een constructie niet wordt overschat, en aan de minimale eisen voldoet.’

Constructieve eisen gelden natuurlijk ook voor nieuwe en bestaande bouwwerken. Welke invloed heeft een storm van windkracht 12? Of voorbijrijdende vrachtwagens? Is de constructie van hout, beton of staal? Het materiaal, weer, verkeer en de hoeveelheid bezoekers hebben allemaal invloed op de veiligheid van de constructie van een bouwwerk.

Het is risicovol als een gebouw lang niet onderhouden wordt. ‘Dan degradeert de sterkte,’ legt Jan uit. ‘Elke kilogram wordt naar de aarde getrokken. Bij wijze van spreken hoeft er dan maar een vlieg op een gebouw te landen en de boel kan bezwijken.’ In de zomer van 2024 ging het bijvoorbeeld behoorlijk mis in een monumentaal pand aan de Grotekerksbuurt in Dordrecht. Op een zaterdagmiddag in juni stortte de achtergevel gedeeltelijk in. Na Jans inspectie ter plaatse adviseerde onze omgevingsdienst de burgemeester om direct de Voorstraathaven (grenzend aan de achterzijde) te sluiten voor rondvaart en pleziervaart. Dit advies is overgenomen door de crisisorganisatie, de gemeente sloot de vaart meteen af. Hüseyin: ‘Dit soort calamiteiten zijn spannende en verantwoordelijke momenten in ons werk. Na een plofkraak kunnen wij ineens voor de vraag staan of het beschadigde pand nog veilig genoeg is voor bewoners van bovengelegen woningen.’

Jan: ‘Vanwege mogelijk instortingsgevaar kreeg ik eens de vraag of de brandweer een brandend gebouw in mocht om te redden. Ook heel heftig, want de keuze voor redden of blussen kan een zaak van leven of dood zijn. Onze taak en beslissingen hebben vaak grote impact op de leefomgeving.’

De plotselinge sluiting van de parkeergarage Drievriendenhof was ook zo’n incident waar ineens alle zeilen moesten worden bijgezet. Hüseyin: ‘De eigenaar sloeg alarm na zichtbare scheuren in de garage. Dat is inderdaad een teken dat de constructie onder druk staat.’ ‘De sluiting had veel impact,’ vult Jan aan. ‘Het waren spannende, hectische dagen, we hebben de schouders eronder gezet om de garage veilig en verantwoord weer open te krijgen. Natuurlijk moesten we in onze rol blijven, maar we gaan wel zo ver dat we hardop meedenken met de eigenaar. Daar heeft de samenleving gewoon het meeste aan. Want een gesloten parkeergarage met een capaciteit voor 400 voertuigen zorgt direct voor chaos en problemen voor de abonnementhouders, winkeliers en bezoekers van de mooie binnenstad. Dat wil je zo snel mogelijk oplossen. Wij werken met de zwaartekracht, die werkt 24/7. En wij (soms) dus ook.’

Hüseyin: ‘We gingen meteen aan de slag met de analyse van beschikbare informatie en  maakten controleberekeningen van de voorgestelde tijdelijke stempelconstructies waarmee je een gebouw adequaat kunt stutten.’ Hans: ‘Als iets beschadigd is, heeft het veiligstellen van de omgeving prioriteit. Zodat je onder veilige omstandigheden kunt werken aan de oplossing. Het hielp enorm dat er onder onze collega’s van het bouwteam veel kennis van de lokale situatie is. We wisten met elkaar vlot de weg te vinden in het archief. Altijd in nauw overleg en goede samenwerking met onze partners zoals de gemeente Dordrecht en soms de veiligheidsregio. Dit hebben we echt sámen, van archivaris tot communicatiemedewerkers, gefixt!’

Of start je binnenkort met sloopwerkzaamheden? Wil je meer weten over constructieve veiligheid, en welke vereisten er zijn volgens het Besluit bouwwerken leefomgeving (BBL)? Kijk op https://www.ozhz.nl/themas/bouw/