Bij zoekt 'bed and breakfast'

Meer variatie in planten en dieren; daar wordt een bij blij van! Tom Bosman is adviseur ecologie bij de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid (OZHZ) en legt uit waarom dat zo belangrijk is. ‘Bijen hebben stuifmeel en nectar nodig. Nectar is een suiker waaruit volwassen bijen brandstof halen. Dit is beschikbaar in vele soorten bloemen. Voor stuifmeel ligt dat wat lastiger. Bijen zijn een stuk kieskeuriger in de keuze van planten als het gaat om het verzamelen van stuifmeel. Vaak zijn slechts een paar plantensoorten geschikt en het verschilt ook nog eens per bijensoort welke planten dit dan zijn. Terwijl stuifmeel óók heel belangrijk is. Het bevat de nodige eiwitten, vetten en mineralen voor de larven in het nest. Dus die planten moeten er dan ook zeker tussen staan.’

Wist je dat er een verschil is tussen de honingbij en wilde bij? In de bijenkasten van imkers leven honingbijen. De wilde bij wordt niet door mensen verzorgd, zij leven vrij in de natuur. Beide zijn belangrijk voor het bestuiven van planten en daarmee voor ons voedsel. Maar de wilde bij doet dat dus op een meer natuurlijke wijze en draagt zo veel meer bij aan een gezond ecosysteem. En juist die wilde bijen hebben het moeilijk! ‘Dat is onder andere het gevolg van intensieve landbouw, verstedelijking en strak beheer van groen,’ vertelt Wineke Slingerland. Ook zij is ecologisch adviseur bij OZHZ. ‘Gelukkig komt daar wel verandering in,’ zegt Tom. ‘Er is steeds meer besef van het belang van een gezonde, groene omgeving. Gemeenten beheren hun groen vaker op een ecologische wijze. Inwoners zijn enthousiast om bijvoorbeeld een insectenhotel op te hangen in hun tuin. Maar ook zien we steeds vaker dat verharding wordt ingeruild voor groen. Ook bedrijven gaan aan de slag met hun terrein die ze omvormen naar een bloemrijk walhalla voor wilde bijen, vlinders en zweefvliegen.’ Wineke vult hem aan: ‘Dat is goed voor de biodiversiteit én goed voor de mens! Want zo’n groene omgeving is een fijne plek om te verblijven in je lunchpauze.’

Hoe groter het bloemrijke gebied, hoe meer soorten bijen er zullen opduiken. Bij de Omgevingsdienst West-Holland weten ze er alles van. Om de bijen te helpen is daar het programma Groene Cirkels Bijenlandschap opgericht. Samen zetten zij zich in voor voldoende voedsel en nestgelegenheid voor bestuivers. En dat wierp zijn vruchten af. Wineke vertelt enthousiast: ‘Daarom heeft de provincie Zuid-Holland deze opdracht bij iedere omgevingsdienst in Zuid-Holland neergelegd, zodat we overal mooie bijenlandschappen kunnen opzetten die we aaneenschakelen. Denk je eens in hoe groot het samengesmolten bijvriendelijke gebied kan worden!’

‘Net als de Omgevingsdienst West-Holland gaan wij bouwen aan een sterk netwerk van natuurorganisaties, bedrijven, scholen, gemeenten en andere omgevingsdiensten. Zodat we elkaar snel weten te vinden. Samen kunnen we een ecologisch netwerk maken van bloemrijke gebieden: bermen, oevers, dijken, parken, bedrijventerreinen, natuurgebieden, agrarische percelen en tuinen,’ zegt Wineke. ‘Er zijn al veel mooie initiatieven, zoals het groenste fietspad langs de A15 en Prachtlint. Deze dragen allemaal bij aan een ecologische verbindingsroute; zodat het zoemt door heel de regio. Wij gaan bouwen aan dat netwerk en zorgen dat inwoners, bedrijven, overheden en organisaties kennis delen.’

Wil je weten hoe je kunt helpen om dit voedseltekort voor de wilde bij te voorkomen? ‘Met een kleine stap is al veel te winnen, en het hoeft niet veel te kosten’, zegt Tom. ‘Kijk eens of je tegels of kunstgras uit je tuin kunt halen om te vervangen voor planten, maai je gazon minder vaak, creëer een rommelhoekje, hang een bijenhotel op of maak er leuk zelf één! En laat vooral je tuin na de zomer en in de winter zo lang mogelijk met rust. Je creëert zo voedsel, schuilplekken en nestgelegenheid. Een levende tuin met zoemende geluiden om je heen, dat is toch mooi!’

Wineke: ‘Bijen zijn trouwens niet geïnteresseerd in zoetigheden zoals cola, wijn of bier. En ze zullen ook niet zomaar prikken. Met een bijentuin in de buurt heeft u geen overlast bij een picknick in het park of een bbq in de eigen tuin. Bijen zijn alleen terug te vinden op de lekker geurende bloemen.’